Ik wil je de komende weken in mijn blogs meenemen in de 7 factoren van mindfulness, ook wel ‘de 7 factoren van een aandachtgerichte houding’ genoemd. Het zijn factoren die je kunnen helpen om in het hier en nu te blijven, of daar weer bij aan te sluiten als je merkt dat je ergens in vast loopt.
Het zijn niet de ‘7 nieuwe geboden’. Onthoud dat wanneer je mijn blogs leest. Het gaat er dus niet om wat je noooooit meer mag doen of juist áltijd zou moeten doen. Het is een hulpmiddel. Loop je ergens in vast, ben je aan het worstelen, voelt het niet goed; grote kans dat het ergens in één van die factoren zit.
Het gaat er niet om 24 uur per dag te leven naar de factoren. Dat kan niet. Omdat we niet altijd aandachtig kunnen zijn. De automatische piloot is soms gewoon super handig. En soms zijn we gewoon even niet aandachtig en daar is niks mis mee. Waar het om gaat, is als je ergens last van hebt, aan het worstelen bent, of je vastgebeten hebt zoals één van mijn cursisten van het weekend zei.., dán is het fijn om even te kijken waar het knelpunt zit en de 7 factoren er even naast te leggen. Grote kans dat dat je helpt om weer in DIT moment aan te komen.
Ok; ben je er klaar voor? Ik begin vandaag met de factor die ik het makkelijkst, en het moeilijkst tegelijk vind: Niet-Streven. Streven gaat er over dat we dat altijd iets willen bereiken. We doen iets met een doel. We doen iets omdat we willen dat het beter, mooier, leuker, rustiger, drukker is, dan dat het nu is. Het gaat om ergens anders willen zijn dan waar je nu bent. Het nastreven van doelen. DOEN, met hoofdletters.
Ik vind deze factor het makkelijkst omdat ik een ster ben in Niks Doen. Serieus. Als er een prijs voor Niks Doen zou zijn, zou ik die winnen. Ik kan urenlang voor mijzelf uitstaren, in een hangmat liggen zonder iets te lezen, op de Zeedijk (hier in Friesland, niet in Amsterdam 😊) zitten en de zeelucht opsnuiven, en verders gewoon NIKS. Niks te doen, nergens te komen, alleen maar zijn. Niet-Streven in uitvoering.
Ik kon dat als kind ook al heel goed. Zat (of hing, zoals mijn vader zou zeggen) ik op de bank. Te niksen. Keek ik gewoon voor mij uit. Niet eens in gedachten verzonken maar gewoon aan het zitten. “Je zit je te vervelen” zei mijn vader dan. “Nee hoor, ik ben aan het niksen”. En dan kreeg ik straf omdat ik a) brutaal was (als ik hoor wat mijn kinderen nu allemaal tegen mij zeggen is de lat voor brutaal-zijn in de loop der jaren behoorlijk opgeschoven..) en b) vervelen verboden was in Huize Greven. De straf was dat ik dan moest gaan lezen. Ik hield van lezen, maar niet op het moment dat ik aan het niksen was. Dan wilde ik gewoon niksen. Maar niksen was vervelen in mijn vaders ogen en dat mocht dus niet.
Ook mijn man heeft mij een keer met verbazing gade geslagen terwijl ik op de bank lag, te niksen. Hij was druk op de laptop in de weer. Na een tijdje klapte hij zijn scherm neer en zei (of riep, eigenlijk): “Wat ben jij nou eigenlijk in Gódsnaam aan het doen?!” “Niks”, zei ik. “Niks?! Waar sláát dat op!” zei hij.
Ja, sorry, ik ben wereld-kampioen niksen. Helaas maak ik tegenwoordig veel te weinig tijd om te niksen, misschien moet ik het eens op de agenda zetten..
De momenten waarop ik Niet-Streven moeilijk vind, is als ik nog zooooveel wil. Van alles te doen, anders, leuker, mooier maken dan het nu is. Ik heb een of ander bronnetje binnen in mij. Een bronnetje dat non-stop ideetjes en creatieve uitspattingen opborrelt. Superleuk zon intern bronnetje. Over het algemeen word ik daar erg blij van. “Het is nooit saai met jou!” roept een vriendin van mij wel eens. En dat is zo. Maar non-stop borrelende bronnetjes kunnen ook voor onrust zorgen.
Zo ook toen wij aankwamen in ons huis in Friesland. We hebben een Zweeds huis. Zwart geschilderd, met witte raampartijen. Ik houd van wit, en nog meer van zwart. De oud-bewoners hadden het huis van binnen echter in de sobere zweedse stijl aangekleed met bijbehorende kleuren als taupe en zacht mintgroen. Smaakvol hoor, dat wel, maar ik ben niet zo van de soberheid 😊 Foute kroonluchters wil ik, en witte muren, met hier en daar wat zwart. In het begin, toen ik daar voor het eerst door het huis heen liep, werd ik blij van ál die ideeën die op begonnen te borrelen. Maar het is best een heel huis en al die ideeën tegelijkertijd uitvoeren, dat kan niet. Omdat het tijd én geld kost en meestal wisselen die twee zich bij mij af; heb ik tijd, dan is er even geen geld en heb ik geld, dan heb ik geen tijd. Zo kwam het dat na 4 maanden de woonkamer die volledig in het mintgroen was geschilderd, aan begon te voelen als een mintgroene-hel. Ik kon alleen nog maar zien hoe ik WILDE dat die kamer er uit zag en kon niet meer genieten van al het moois om mij heen, zoals het uitzicht. Ik zag alleen nog maar mintgroen. Dan zit Streven mij in de weg. Ergens anders willen zijn dan waar je nu bent, willen DOEN, namelijk alle muren in 1 keer wit verven, zodat je je weer fijn voelt, in je witte wereld in plaats van je (mint!)groene. Je doet dus iets om er iets beters, een beter gevoel, een mooier huis, voor in de plaats te krijgen.
Of zoals nu; ik heb een advertentie geplaats in de school-glossy (ja, dat doen ze hier in Friesland; de school brengt een glossy uit!), dat ik vanaf maart ga beginnen met het geven van yogales in onze loods-aan-huis. Ik heb nog geen deelnemers, maar het staat nu in dat blad, dus dan moet op zijn minst de loods klaar zijn voor yoga.
En dat geeft onrust, omdat ik dan zie wat er allemaal nog moet gebeuren, een doel voor ogen heb van hoe het er uit zou moeten zien en dat ik tegelijkertijd zie dat ik daar nog lang niet ben. Waar mindfulness, en de factor Niet-Streven dan dus NIET over gaat, is dat je die onrust weg gaat zitten ademen. Of dat je helemaal niks meer mag doen. Waar het wél over gaat, is dat je opmerkt dat je zo vreselijk onrustig bent. Het einddoel je in de weg zit. Je je opgejaagd voelt, en gek genoeg vanuit die opgejaagdheid nergens toe komt.
Dan helpt het mij om te zien: ‘Ha! Ik ben weer aan het streven! Ik ben een doel aan het najagen, ik wil dat het helemaal af en súper mooi is!’
En de kunst is dan om aan te sluiten bij DIT MOMENT; namelijk de onrust die er is, en te kijken hoe je op dat moment, wetende dat de onrust er is, zo goed mogelijk voor jezelf kunt zorgen. En het antwoord op zo’n vraag is elke keer anders. Omdat wij, en onze situatie, ook elke keer anders zijn/is. Dat is ook waar mindfulness over gaat; dat wat je opmerkt telkens opnieuw Bewust Beantwoorden.
Dus de ene keer betekent dat gewoon tegen mijzelf zeggen; ‘ik verf nu deze deur, ik word heel onrustig als ik om mij heen kijk en zie wat er allemaal nog meer moet maar nu verf ik deze deur’. Mijn aandacht is dan weer terug bij het hier en nu. Bij déze deur, bij déze onrust (daar komt ook de factor Accepteren om de hoek kijken, net zoals bij die mintgroene-hel, maar daarover een andere keer meer), niet bij de 10 andere deuren die óók nog geverfd moeten worden .
Een andere keer, zoals vandaag, bel ik mijn vader. Ik wil die loods gewoon afhebben. Op de site staat dat ik 26 maart begin, en ook al heb ik nog geen deelnemers, ik wil wel startklaar staan.
Dus bel ik pa, die een vre-se-lij-ke hekel heeft aan verven, of hij mij wil komen helpen dit weekend. Natuurlijk komt hij, met héél veel frisse tegenzin, helpen. En ook al weet ik dat hij uiteindelijk overal andere klusjes vandaan weet te toveren die ook moeten gebeuren (en die hij wel leuk vindt om te doen), en dat ik uiteindelijk dus tóch alleen sta te verven, ik heb in elk geval voor nu mijn onrust beantwoord door hem te bellen en de illusie te omarmen dat hij mij gaat helpen met het klaarmaken.
Begrijp je zo een beetje wat er met Niet-Streven wordt bedoeld? Er staat dus niet ‘gij zult nooit meer streven’. Het gaat er dus ook niet om dat streven niet goed is. Ik kan het heerlijk vinden om naar een doel toe te werken en steeds te zien dat ik dichter bij mijn (never-ending) doel aankom, zoals het klaarmaken van de loods. Het gaat er om op te merken wanneer het knelt en te zien dat het dan misschien wel in deze factor zit
(het moet nog mooier, beter, nee zo is het nog niet goed genoeg!). En die dan bewust beantwoorden. Wat dat antwoord ook mag zijn. Mindfulness zegt niet wat goed of fout is. Het helpt je alleen je aandacht te brengen naar dat wat er is, (met behulp van de 7 factoren) te kijken naar waar de schoen wringt, en dat Bewust te Beantwoorden.